jueves, 26 de febrero de 2009

CARREXADORES



Poderíanse incluír dentro da especie de automobilistas domingueiros pero son moito mais perigosos. Adoitan saír a mañá cedo do día das eleccións; van armados con vehículos (preferiblemente todoterreo) cheos de combustible e un bo feixe de papeletas do partido.
Son simpáticos, agradables, faladores, sorriso profidén e nos últimos tempos teléfono móbil para coordinarse. Recorren o rural galego con teimuda persistencia buscando a xente maior e xubilados por tódolos currunchos: na casa, na horta, no toxal, na palleira. Achéganos o colexio electoral, no camiño danlles as papeletas que gardan debaixo do asento, e ós mais coñecidos ata poidan que os conviden a unha consumición no chigre do pobo.
Son metódicos e concienzudos. Coñecen tódolos atallos da rede viaria, saben como esquivar as miradas curiosas. Gústalles pasar desapercibidos.
Por suposto colaboran desinteresadamente. ¡Ai, que sería da nosa democracia sen estes abnegados seres que traballan arreo a prol da comunidade!
Pola miña aldea toda esta pintoresca fauna ten que ver co PP. Debe ser que no asunto da carrexa dos votantes este partido ten a exclusiva.

*A viñeta é de Xosé Lois, O Carrabouxo, publicada en A Nosa Terra no 96.

domingo, 22 de febrero de 2009

ANTONIO MACHADO



“Estos días azules y este sol de la infancia”, contan que foron os últimos versos que escribiu Antonio Machado en febreiro do 39, poucos días antes do seu pasamento.
Morreu Machado en Collioure (Francia) de pena, de amargura, por mor desa España brutal, asasina, fascista, que lle xeou o corazón. Marchou lixeiro de equipaxe pero cunha alforxa poética ben ateigada.
Morreu Machado en Collioure tal día como hoxe hai 70 anos. El foi un dos primeiros poetas que lin na miña infancia. Deso xa pasaron tamén moitos anos pero algúns dos seus versos aínda me seguen estremecendo.


POR TIERRAS DE ESPAÑA
El hombre de estos campos que incendia los pinares
y su despojo aguarda como botín de guerra
antaño hubo raído los negros encinares,
talado los robustos robledos de la sierra.
Hoy ve sus pobres hijos huyendo de sus lares;
la tempestad llevarse los limos de la tierra
por los sagrados ríos hacia los anchos mares;
y en páramos malditos trabaja, sufre y yerra.
Es hijo de una estirpe de rudos caminantes,
pastores que conducen sus hordas de merinos
a Extremadura fértil, rebaños trashumantes
que mancha el polvo y dora el sol de los caminos.
Pequeño, ágil, sufrido, los ojos de hombre astuto,
hundidos, recelosos, movibles, y trazadas
cual arco de ballesta, en el semblante enjuto
de pómulos salientes, las cejas muy pobladas.
Abunda el hombre malo del campo y de la aldea,
capaz de insanos vicios y crímenes bestiales,
que bajo el pardo sayo esconde un alma fea,
esclava de los siete pecados capitales.
Los ojos siempre turbios de envidia o de tristeza,
guarda su presa y llora la que el vecino alcanza;
ni para su infortunio ni goza su riqueza;
le hieren y acongojan fortuna y malandanza.
El numen de estos campos es sanguinario y fiero;
al declinar la tarde, sobre el remoto alcor,
vereis agigantarse la forma de un arquero,
la forma de un inmenso centaruro flechador.
Vereis llanuras bélicas y paramos de asceta
- no fue por estos campos el bíblico jardín-;
son tierras para el águila, un trozo de planeta
por donde cruza errante la sombra de Caín.
(De Campos de Castilla, 1912)




EL CRIMEN FUE EN GRANADA

I
EL CRIMEN
Se le vio, caminando entre fusiles,
por una calle larga,
salir al campo frío,
aún con estrellas, de la madrugada.
Mataron a Federico
cuando la luz asomaba.
El pelotón de verdugos
no osó mirarle a la cara.
Todos cerraron los ojos;
rezaron: ¡ni Díos te salva!
Muerto cayó Federico
-sangre en la frente y plomo en las entrañas-
...Que fue en Granada el crimen
sabed -¡pobre Granada!- en su Granada...


II
EL POETA Y LA MUERTE
Se le vío caminar solo con Élla,
sin miedo a su guadaña.
-Ya el sol en torre y torre; los martillos
en yunque – yunque y yunque de las fraguas.
Hablaba Federico,
requebrando a la muerte. Ella escuchaba.
“Porque ayer en mi verso, compañera,
sonaba el golpe de tus secas palmas,
y diste el hielo a mi cantar, y el filo
a mi tragedia de tu hoz de plata,
te cantaré la carne que no tienes,
los ojos que te faltan,
tus cabellos que el viento sacudía,
los rojos labios donde te besaban...
Hoy como ayer, gitana, muerte mía,
que bien contigo a solas,
por estes aires de Granada, ¡mi Granada!”

III
Se le vío caminar....
Labrad, amigos,
de piedra y sueño, en la Alhambra,
un túmulo al poeta,
sobre una fuente donde llore el agua,
y eternamente diga:
el crimen fue en Granada, ¡en su Granada!
(De Poemas de la guerra, 1937).

viernes, 13 de febrero de 2009

MEME DAS LAMBETADAS GALEGAS


¿Quen carallo inventará os memes?
A idea deste (ó que lle chaman meme-traste) parece que saíu de LM (aí podedes atopar as bases completas) e espallouse rapidamente como si un vento nordés o empuxara. Trátase, mais ou menos, de escoller un producto típico da zona de cada un e sortealo entre todos os que deixen un comentario na entrada. A fecha tope é, sen que saiba porqué, o vinteoito de febreiro.


Primeiro foi o amigo Barreira o que me convidou a facelo: eu non o tiña nada claro. Chousa, que é un armadanzas de moito coidado, lembroumo un par de veces, LM tamén: eu seguía resistíndome. Pero apareceu Zeltia e ante o encanto coruñés as miñas defensas empezaron a fraquear.
Así que aquí me tedes cumprindo coas miñas obrigas.


Por si sentides curiosidade e lles queredes botar unha ollada esta é unha lista dos blogs que xa fixeron o meme: Chousa, que nos ofrece pan de Antas e queixo de Ulloa; Mencía, botelo e ucheira de roxóns e noces; LM, queique de Ordes; Zeltia, viño de Ulla; Leo, viño de Arbo; Cuspedepita, butelo e doce de leite; Carlos Sousa, rosquillas e licor café; Vermella e Suso Lista, percebes do Roncudo; Senda, lote de volandeiras; Artabria, tortilla de Betanzos; Barreira, carne o caldeiro; Ao pé do farelo, queixo de naviza; Morrocantando, albariño e mexillóns, Trasalba, orellas da Serra de Outes, Dorvisou, degustación de productos galegos e albariño, Manuel L. Rodrigues, empanada de berberechos da Ría de Noia, Santo 2000, filloas da avoa.
Seguramente hai mais, irei actualizándoa conforme me entere. Porque si fora para traballar na horta non se apuntaba ninguén pero para estas cousas andades finos de carallo.


Ben, ¿e que vou sortear eu? Pois como son de Sober, VIÑO DE AMANDI. Dúas botellas de mencía e, para completar o estoxo de tres botellas, unha de augardente de herbas porque despois da comida presta tomar un chupito.
Así que xa sabedes, sortearei este agasallo entre tódolos comentarios que me deixedes nesta entrada ata o 28 de febreiro. A cada comentario ireille dando un número por rigoroso orde da aparición. Por suposto, non admito comentarios anónimos nin de membros do Opus Dei.
O sorteo fareino perante dun notario e con testemuñas de distinguida reputación alcohólica.
Ó ganador ou ganadora mandareille as botellas o seu domicilio por unha entidade de recoñecido prestixio internacional: Correos. Ou aparezo eu persoalmente con elas mais ou menos a hora de xantar, xa veremos.


Outras das bases deste meme é que hai pasarlle o encargo a 3 blogs amigos para que sigan coa historia esta. Cousa díficil porque case todos están xa nominados. Creo que estes tres aínda non: Dorvisou, Isto non é un cabaré e Trasalba. Así que aí lles vai e a ver que lles parece.

martes, 10 de febrero de 2009

RAICES DO PASADO II: RETALLOS DUN SOÑO

Desde a fiestra miras
o adeus das estrelas fugaces
e pides desexos que non se han de cumprir.
Na penumbra
e sobre os cristais embazados
escribes verbas que ninguén lerá.
Segue o lume
prisioneiro da túa illa
e o silencio faise azul
na quietude invernal dos estanques.
Hoxe toca descubrir o segredo
que nos espellos se agocha,
navegar a barlovento,
beber a poción que nos fará máxicos.
Mais alá presaxios escuros
desafían a lei da gravidade.
Queda un misterio furando no corpo,
tatuaxes que escintilan no medio da bruma,
lagoas nas que perderse á beira do tempo.
Demasiadas incógnitas para esta noite,
para este soño do que só perduran
borrosos recordos.

martes, 3 de febrero de 2009

WESTER II: O FORA DA LEI


En 1976 Clint Eastwood dirixe e protagoniza esta película do oeste, ambientada na época da Guerra de Secesión. Josey Wales é un granxeiro de Missouri que se alista cos confederados cando un grupo de soldados ianquis asasinan a súa familia. Ó remate da guerra ten demasiadas contas pendentes como para renderse e convértese nun fuxitivo acosado por case todos: soldados da Unión, cazarrecompensas, traficantes, comancheiros, indios.
Mentres vai fuxindo dos seus perseguidores xúntase con outros personaxes fracasados e mesmo pintorescos; seres tan perdidos como el neses tempos difíciles e tumultuosos. Derrotado e resentido el tamén busca vinganza, e algo de paz que so atopará cando consiga vencer os fantasmas do pasado.

Esta película salvaxe, violenta e amarga ten algúns diálogos nos que merece a pena deterse.
No desarranxado saloon de Río Santo entra un pistoleiro á procura do protagonista. Antes de que falen as armas ten lugar esta conversa:
Pistoleiro: - “¿Quen de vostedes é Josey Wales?”
Josey Wales: - “Son eu.”
Pistoleiro: - “Búscano, Wales.”
Josey Wales: - “Parece que son moi popular. ¿É vostede un cazarrecompensas?”
Pistoleiro: - “De algo hai que vivir nestes días.”
Josey Wales: - “Morrer non é forma de vivir.”

E este é o diálogo entre Josey Wales e o xefe indio Dez Osos:
Josey Wales: - “Vin aquí a morrer contigo ou a vivir contigo. A ti e a min non nos asusta a morte, é mais difícil a vida cando os seres que mais quixemos foron violados ou asasinados.
Non son os gobernos quen conviven, son as persoas. Os gobernos engánante sempre, deles non se recibe unha palabra xusta nin a loita é xusta. Eu vin aquí a falar ou a loitar, como desexes. Vin para que saibas que a miña palabra de morte é certa e a miña palabra de vida tamén é certa.
Aquí viven o oso, o lobo, o antílope, o Comanche, e nos tamén viviremos aquí. Cazaremos só o necesario para subsistir como fai o Comanche. E en primavera cando marchedes o norte podedes descansar aquí e levar provisións para a viaxe. Esta é a miña palabra de vida.”
Dez Osos: - “¿E a túa palabra de morte?”
Josey Wales: - “Está nas miñas pistolas e nos teus rifles. Aceptarei calquera delas.”
Dez Osos: - “Eso que dis que conseguiremos xa o temos agora.”
Josey Wales: - “E certo, non prometo nada especial. Simplemente déixote vivir e ti déixasme vivir a min. Asegúroche que os homes poden vivir sen ter que matarse entre eles.”
Dez Osos: - “É triste que as palabras dos xefes de goberno sexan falsas. Nas túas palabras de morte hai ferro, todo Comanche pode velo, e tamén hai ferro nas túas palabras de vida. Ningún papel firmado pode impedir que fale o ferro dos homes. E bo que guerreiros como nós nos encontremos na loita pola vida ou a morte. Será a vida.”

Oxalá que a esta decisión cheguen tamén nalgunhas zonas deste malferido planeta.